De leer van Boeddha.

Een reis naar binnen.

De basis van de wijsheid die Boeddha ons naliet, ligt in het Achtvoudige Pad — een pad dat later werd verdiept door Patanjali, de vader van de yoga. Patanjali gaf ons de Yoga Sutra’s, een tijdloze gids die ons uitnodigt op een innerlijke reis. Een reis naar de kern van ons wezen, waar de waarheid ligt te wachten: een waarheid die voor iedereen toegankelijk is, wanneer je bereid bent te luisteren naar je hart en je innerlijke stem.

Wat is deze waarheid? Het is het besef dat alles wat we zoeken — gezondheid, vrede, vrijheid, verbondenheid — al in ons aanwezig is. Yoga is geen religie, geen dogma, maar een universeel pad dat openstaat voor iedere ziel die verlangt naar balans en heling. Dit pad bestaat uit acht prachtige lagen die samen de bloemblaadjes van een lotusbloem vormen. Ze begeleiden ons stap voor stap: van uiterlijke ethiek tot innerlijke zuivering. Dit pad loopt via lichaamshoudingen, ademhaling, zintuiglijke beheersing, concentratie en meditatie naar uiteindelijk de gelukzalige eenwording.

HARMONIE – Yama: Ethische Leefregels voor het Samenleven

De eerste stap op het pad van innerlijke groei begint bij hoe we omgaan met de wereld om ons heen. De yama’s zijn universele waarden die richting geven aan ons gedrag ten opzichte van anderen. Ze nodigen ons uit tot leven in waarheid, mededogen en integriteit.
We oefenen ons in geweldloosheid (ahimsa) – niet alleen in daden, maar ook in woorden en gedachten. Eerlijkheid (satya) vraagt ons om oprecht te leven, trouw aan onszelf en respectvol naar anderen. Asteya, of niet stelen, herinnert ons eraan niets te nemen wat ons niet toebehoort – fysiek, emotioneel of energetisch. Brahmacharya is het zorgvuldig omgaan met onze levensenergie, door matiging en focus. Aparigraha, het loslaten van bezitsdrang, helpt ons om eenvoud en tevredenheid te cultiveren.
Door deze richtlijnen te volgen, creëren we een fundament van vrede, respect en verbondenheid — binnen onszelf én met de wereld.

TOEWIJDING – Niyama: Innerlijke Zelfdiscipline

Waar yama zich richt op ons gedrag naar buiten toe, nodigt niyama ons uit naar binnen te keren. Deze innerlijke leefregels vormen het hart van zelfdiscipline en spirituele verdieping.
Zuiverheid (shaucha) begint met het reinigen van lichaam, geest en omgeving – niet uit dwang, maar uit liefdevolle zorg. Tevredenheid (santosha) leert ons het moment te omarmen zoals het is, los van verlangen of verzet. Tapas, het innerlijk vuur van discipline, helpt ons standvastig te blijven op het pad, ook wanneer het moeilijk is. Svadhyaya, de studie van het zelf, spoort ons aan tot reflectie en het verdiepen van onze kennis – via geschriften, meditatie of innerlijk onderzoek. En uiteindelijk is er Ishvarapranidhana: de overgave aan iets groters dan onszelf, of dat nu het leven, het universum of het goddelijke is.
Deze vijf niyama’s zijn als richtingaanwijzers die ons terugbrengen naar onze essentie. Ze herinneren ons eraan dat groei begint bij binnenuit – met toewijding, zachtheid en moed.

STABILITEIT – Het Lichaam als Thuis

Onze innerlijke reis begint bij het fysieke lichaam — de tempel van onze ziel. Door aandachtig te bewegen en te voelen, voeden we deze tempel met liefde en respect. Het lichaam dient actief te blijven tijdens de reis. Deze moet je voeden en verzorgen. Wees je bewust en gewaar van je lichaam tijdens het uitvoeren van de yoga beoefening. Luister hierbij naar je lichaam en niet naar je brein. Voel wat je aan het doen bent en waarom. Hierdoor opent je geest zich en vergroot het zelfbewustzijn zich. Je bekijkt jezelf van binnenuit.

VITALITEIT – De Kracht van Adem en Levensenergie

Prana, onze levensenergie, stroomt via onze adem. Elke bewuste in- en uitademing brengt nieuwe kracht en zuiverheid in ons lichaam en geest. Adem opent, bevrijdt en herstelt. In deze stroom van prana vinden we het kalme centrum van ons wezen, waar stress en spanning kunnen oplossen.
Prana is energie en levenskracht. De wervelkolom is de centrale zuil van het zenuwstelsel. Door een diepe ademhaling worden borstkas, ribben en longen ruimer en geeft het energie. De inademing brengt zuurstof naar de cellen. De uitademing laat alles spanningen en stress wegvoeren. Het kalmeren en versterken van het zenuwstelsel kan stress helpen te overwinnen.

HELDERHEID – Het Kalmeren van de Geest

Onze gedachten en emoties vormen soms een storm, die ons verstoren en afleiden. Gedrag laat zich leiden door deze gedachten en emoties. Yoga helpt om deze golven in de storm te kalmeren, zodat de geest helder wordt als een stille vijver. In deze rust vinden we ruimte om ons ware zelf te ontdekken.
Wanneer we de zintuigen leren terugtrekken van de buitenwereld (pratyahara), ontstaat er innerlijke stilte. Niet door te onderdrukken, maar door vriendelijk de aandacht van buiten naar binnen te richten. Daar, in die stilte, begint het ware luisteren.

WIJSHEID – Het Ontwaken van het Intellect

We kunnen hiermee onze gedachtestroom bevriezen. We begrijpen dat er een keuze is. Kennis, verbeelding, wil of wilskracht speelt hierbij een rol. Daadkracht, discipline, geduld, volharding, moed, vriendelijkheid en toewijding zijn deugden die hierbij helpend zijn. Positieve formuleringen, gericht op het gewenste gedrag, helpen om ingeslepen gedragspatronen te doen verdwijnen.
Dit leidt uiteindelijk tot wijsheid. Concentratie (dharana) voorziet de intelligentie van zuiverheid. Meditatie kan hierbij helpen. De aandacht wordt dan naar binnen gebracht. Zo ontstaat ruimte voor inzicht en wijsheid, die ons helpt oude patronen los te laten en vanuit liefdevolle wijsheid te handelen.

GELUKZALIGHEID – Verbinding met het Goddelijke Zelf

De diepe vreugde en vrede die voortkomt uit het ervaren van onze ziel, is onze ware natuur. Hier is geen angst, geen gehechtheid, maar een liefdevolle acceptatie van het leven in al haar vormen. Meditatie (dhyana) opent de poort naar deze staat van gelukzaligheid, voorbij het ego en de illusies van het dagelijks leven.
De kunst van het leven is te leren omgaan met onzekerheid. Een leven gebaseerd op spirituele waarden heeft een stevig fundament en zal de schokken van het leven beter op kunnen vangen. Meditatie komt wanneer het ego is verdwenen.

LEVEN IN VRIJHEID – Samadhi: De Ultieme Staat van Zijn

Samadhi, de ultieme staat van zijn, nodigt ons uit om vrij te leven — vrij van verlangens en gehechtheden. Dit pad leidt ons naar de vier levensdoelen: leven in harmonie (dharma), zelfvoorziening (artha), liefde en plezier (kama) en uiteindelijk bevrijding (moksha).
Door te leven volgens de yama’s en niyama’s — de ethische richtlijnen van geweldloosheid, eerlijkheid, zuiverheid en overgave — cultiveren we innerlijke vrede en ware vrijheid. Het handelen is dan vrij van motivatie of het verlangen naar beloningen. Wat ons doorgaans van slag maakt, kunnen we nemen voor wat het is en achter ons laten. Tevredenheid en de acceptatie van ons wisselend lot als mens keren terug. Als we van binnen kalm en rustig zijn, kunnen we in harmonie komen met onze omgeving. We zijn flexibel en passen ons aan.
We leven in vrijheid!